Duyurular

Tüzel Müşterilerimizin Döviz Pozisyon Raporlaması Hakkında Bilgilendirme (Güncelleme)

8 Kasım 2023 tarih ve 32363 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 28 Kasım 2017 ve 7061 sayılı Kanunla yeniden düzenlenen 44 üncü maddesi kapsamında; firmaların, döviz varlık ve yükümlülüklerine ilişkin olarak Merkez Bankasına yapmakla yükümlü olduğu döviz pozisyon raporlamasında sadeleştirme ve kapsam değişikliğine gidilmiştir.

Düzenleme kapsamında; 2023 yılı Mart ayında başlatılan, 10 milyon Türk lirası ve üzeri toplam nakdi ve gayrinakdi kredi bakiyesi bulunan firmalardan alınan Özet Döviz Pozisyon Raporlaması uygulamasına son verilmiştir.

Bununla birlikte, 2018 yılından itibaren uygulanmakta olan Sistemik Risk Veri Takip Sistemi kapsamındaki döviz pozisyon raporlamasının firma kapsamı, firmaların ülke ekonomisi içerisindeki temsil düzeyini artırmak amacıyla yeniden düzenlenmiştir. Buna göre, raporlama kapsamına girecek firmaların tespitinde öngörülen 15 milyon ABD doları ve üzeri yabancı para kredi yükümlülüğü bulunma şartı, toplam nakdi kredi bakiyesi ilgili aylık hesap döneminin son iş günü itibarıyla 100 milyon Türk lirası ve üzerinde olma veya geçmiş bir yıllık hesap dönemindeki net satış hasılatı veya aktif büyüklüğü 500 milyon Türk lirası ve üzerinde olma şeklinde değiştirilmiştir.

Döviz Pozisyonunu bildirimle yükümlü olan firmaların, döviz pozisyonlarını TCMB'nin Sistemik Risk Veri Takip Sistemi'ne SRVTS (tcmb.gov.tr) aylık dönemler itibarıyla müteakip ayın son gününe kadar giriş yaparak bildirmeleri gerekmektedir.

TCMB'nin Sistemin Veri Takip Sistemine ilişkin açıklamalara www.tcmbveri.gov.tr üzerinden ulaşabilirsiniz.

Özet Döviz Pozisyon Raporlamasının Kaldırılması ve Sistemik Risk Veri Takip Sistemi Kapsam Değişikliği Hakkında Basın Duyurusu’na linkten erişebilirsiniz.

Finansal Hesap Bilgilerinin Vergi Konularında Karşılıklı Olarak Otomatik Değişim Standardı (CRS – Common Reporting Standard) Hakkında Bilgilendirme

1) Otomatik Bilgi Değişimi nedir?

Ülkelerin, vergi kayıp ve kaçaklarını önlemek amacıyla geliştirilen otomatik bilgi değişimi kişilerin mukimi olduğu ülke dışındaki diğer ülkelerde bulunan finansal hesap bilgilerinin, mukim olunan ülkeye, her yıl diğer ülke vergi idarelerince, vergisel amaçlarla kullanılmak üzere karşılıklı ve otomatik olarak, yani diğer ülkenin talebini beklemeksizin, elektronik ortamda gönderilmesidir.

“Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması” Türkiye tarafından Nisan 2017 tarihinde imzalanmış ve Aralık 2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2) Bilgi değişimi Kişisel Verilerin Korunması ve Bankacılık Kanunu’na aykırı mıdır?

Hayır. Kanunlar hiyerarşisine göre uluslararası anlaşmalar yerel kanun düzenlemeleri üzerinde yer almaktadır ve bu nedenle uluslararası anlaşma hükümleri yerel kanun hükümlerine göre öncelikli olarak uygulanmaktadır. Ülkeler arasında bilgi değişimini düzenleyen bu anlaşma uluslararası anlaşma statüsünde olduğundan, otomatik bilgi değişimi kapsamında kişisel verilerin paylaşılıyor olması, Türkiye’de yürürlükte olan Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na ve Bankacılık Kanununda yer alan müşteri sırrına ilişkin hükümlere bir ihlal olarak değerlendirilmez. Hesap sahiplerinin/müşterilerin, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve/veya Bankacılık Kanunu kapsamında verilerinin yurt dışına aktarılmasına rıza göstermediğine dair beyanda bulunmaları/dilekçe vermeleri suretiyle de kapsam dışında kalması mümkün bulunmamaktadır.

3) Türkiye kaç ülke ile bilgi değişimi yapacak?

Türkiye’nin ilk otomatik bilgi değişimi, 2018 yılında Norveç ve Letonya ile başlamıştır.
Otomatik bilgi değişimi kural olarak karşılıklı şekilde, mütekabiliyet esasında yapılmaktadır. Bununla birlikte, bilgi değişimi yapılacağı gün itibarıyla veri güvenliği noktasında OECD sekretaryası tarafından sorun tespit edilen ülkelere bilgi gönderilmeyecektir. Ayrıca, bazı ülkeler tek taraflı bilgi göndereceğinden bu ülkelere bilgi gönderilmesi söz konusu değildir.

Otomatik bilgi değişimi yapılacak ülkelerin önümüzdeki yıllarda değişiklik gösterebilmesi, yeni ülkelerin eklenmesi ya da çıkması söz konusu olabilecektir. Otomatik bilgi değişimi süreci zaman içerisinde Anlaşmaya taraf tüm ülkeleri kapsayacak şekilde ilerleyecektir.

Güncel liste aşağıdaki linkten takip edilebilir.

https://www.oecd.org/tax/automatic-exchange/international-framework-for-the-crs/exchange-relationships/

4) Bilgi Değişimini kim yapar?

“Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması” uyarınca mevduat kuruluşları, saklama kuruluşları, yatırım kurumları ve belirli sigorta şirketlerinin, yurt dışında mukim olan müşterilerini tespit ederek Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirim yapma yükümlülüğü bulunmaktadır. Bilgi değişimi ülkelerin vergi idareleri arasında yapılır ve vergi idareleri değişime tabi tutulacak bilgileri finansal kuruluşlardan toplayarak değişim yapılacak ülkenin vergi idareleri ile paylaşır. Buna göre bankalar ve diğer finansal kuruluşlar ilgili ülkelere doğrudan raporlama yapmaz. Türkiye’de uygulama kapsamında finansal kuruluşlardan bilgi toplamaya yetkili makam, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’dır.

5) Kimlerin, hangi bilgileri değişime tabidir?

Anlaşma kapsamında, Türkiye dışında ilgili ülkelerde (yurt dışında) yerleşik (mukim) kişi ve kurumların yanı sıra, bu ülkelerde yerleşik kişilerin kontrol ettikleri Türkiye’de yerleşik olan bazı kurumların (örneğin; faiz, temettü gibi pasif gelir elde eden ya da bu amaçla varlık tutan fakat finansal kuruluş olmayan kurumlar) bilgileri paylaşılacaktır. Türkiye’deki finansal kuruluşlarda tutulan finansal hesap bilgileri bilgi değişimi kapsamına girmekte olup, taşınmaz ve araç gibi taşınır bilgileri otomatik bilgi değişimi kapsamında değildir. Kapsama girmesi durumunda, hem gerçek kişi (bireysel hesaplar) hem de kurumlara ait (kurum hesabı) bilgiler karşılıklı olarak paylaşılabilmektedir.

Kapsamdaki finansal hesaplar;

  • Mevduat hesapları,
  • Saklama hesapları,
  • Borç ve ortaklık ilişkisi menfaati,
  • Nakdi değer sigorta sözleşmeleri ve
  • Düzenli ödeme sözleşmeleri (anüiteler)

olmak üzere 5 kategoridedir.

Tüm hesap türlerinde hesabın yılsonu bakiyesi bildirime tabi olup, hesap bakiyelerinin kaynağına ilişkin (emekli aylığı, kira geliri gibi) bilgiler otomatik bilgi değişimi kapsamında değildir.

Bununla birlikte, mevduat hesaplarında ayrıca hesaba yıl içinde ödenen faiz de bildirilecektir. Saklama hesaplarında hesaba yıl içinde ödenen faiz, temettü ve diğer gelirler ile finansal varlığın satışından doğan gelirler bilgi değişimi kapsamındadır. Mevduat ve saklama hesapları dışındaki hesap türlerinde ise (örneğin anüiteler), hesap sahibine yapılan ödemeler bildirilir.

Hesap sahibinin ve kurumlarda kontrol eden kişilerin (bazı ortaklar ya da bazen yöneticiler);

  • Adı-soyadı
  • Adresi,
  • Yerleşik (mukim) olduğu ülke
  • Yerleşik (mukim) olunan ülkedeki vergi kimlik numarası,
  • Hesabın yılsonu bakiyesi ve
  • Yıl içinde hesaba ödenen faiz, temettü, hesapta tutulan finansal varlıkların satışından doğan gelirler gibi ödemelerin brüt tutarı

paylaşılacaktır.

 

6) Hesap hareketleri bildirim kapsamında mı? Bir hesabın hangi gün itibarıyla bakiyesi bildirilecek?

Anlaşma kapsamındaki finansal hesapların 31 Aralık tarihindeki hesap bakiyesi ya da değeri ile bu hesaba yıl içinde ödenen gelir (faiz, kâr payı, temettü, finansal varlıkların satışından elde edilen gelirler vb. gibi) bildirim kapsamındadır. Ancak, örneğin bir mevduat hesabına yıl içinde yatırılan gayrimenkul kira ödemesi, borç ödemesi gibi hesap hareketleri otomatik bilgi değişimi kapsamında değildir.

7) Gayrimenkul bilgileri paylaşılacak mıdır?

Gayrimenkuller (ev, bina, arsa vb.) ve araç gibi finansal nitelikte olmayan varlıklara ilişkin bilgilerin otomatik temelde değişimi söz konusu değildir.

8) Finansal hesaplarına ilişkin bilgileri bildirilen (raporlanan) kişiler vatandaşlık bazlı mı yoksa mukimlik bazlı mı belirlenir?

Raporlanacak kişiler mukimlik baz alınarak belirlenir. Banka, aracı kurum, saklama kuruluşu gibi finansal kuruluşlarda hesapları olan kişilerin raporlama kapsamında değerlendirilmesi için nerede mukim olduklarının saptanması gerekir. Türkiye vatandaşı olan hesap sahipleri eğer yurt dışında mukim ise, Türkiye’deki finansal kuruluşlarda tutulan hesapları bilgi değişimine tabidir.

9) Mukimlik nasıl belirlenir?

Genel olarak ilgili devletin mevzuatı gereğince ikametgâh, ev, kanuni merkez, iş merkezi veya benzer yapıda diğer herhangi bir kıstas nedeniyle vergi mükellefiyeti altına giren kişi ya da kurumun o ülkede yerleşik (mukim) olduğu kabul edilir.

Ülkelerin yerleşikliğe (mukimliğe) ilişkin mevzuatları için daha detaylı bilgi https://www.oecd.org/tax/automatic-exchange/crs-implementation-and-assistance/tax-residency/ adresinde yer almaktadır.

Bir kişi iki ülkenin mevzuatına göre aynı zamanda iki ülkede de yerleşiklik (mukimlik) statüsü kazandıysa, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının ilgili maddesine göre çifte mukimlik sorunu çözülür.

Gelir Vergisi Kanununun 4 üncü maddesine göre “ikametgâhı Türkiye’de olanlar ile bir takvim yılında 6 aydan fazla devamlı olarak Türkiye’de oturanlar Türkiye’de yerleşmiş sayılırlar.” Medeni Kanunun 19 uncu maddesine göre “yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”

Ayrıca, Türkiye tarafından düzenlenen mukimlik belgesine ilişkin 3 no’lu sirkülere şu linkten ulaşılabilir:

https://www.gib.gov.tr/uluslararasi_mevzuat

10) Çifte vatandaşlığı olan ve Türkiye’de ikamet edenler için durum nasıl ele alınır?

Türkiye’de ikamet eden ve çifte vatandaşlığı olan kişilerin nerede mukim olduğunun tespit edilmesi için öncelikle vatandaşlığın olduğu ülkedeki yerel mevzuata sonrasında ilgili ülke ile Türkiye arasında imzalanmış ÇVÖA’nın “Mukimlik” başlıklı maddesindeki kriterlere bakılır.

11) Hangi dönemin bilgileri paylaşılacaktır? Otomatik bilgi değişimi geçmiş yılları kapsamakta mıdır?

2019 yılına ilişkin bilgilerin karşılıklılık sağlanan ülkelerle değişimine başlanmış olup 2020 yılı ve takip eden yılların bilgileri 2021 yılı içinde ve takip eden yıllarda bilgi değişimi takvimine uygun olarak ülkelerin vergi idareleri arasında gerçekleştirilecektir. Bu tarihlerden önceki yıllara ilişkin otomatik bilgi değişimi yapılması söz konusu değildir. Norveç ve Letonya ile ise otomatik bilgi değişimi kapsamında 2018 ve 2019 yıllarında karşılıklı olarak bilgi paylaşımı yapılmıştır.

Otomatik bilgi değişimi kapsamında olmamakla birlikte, talep üzerine bilgi paylaşımı uzun yıllardır çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşmaları çerçevesinde ülkelerin vergi idareleri arasında geçmiş yıllara ilişkin sürdürülmektedir. Vergi Konularında İdari Yardımlaşma Sözleşmesi çerçevesinde de 01.01.2019 tarihi ile başlayan dönemlere ilişkin olarak talep üzerine ülkelerin vergi idareleri arasında bilgi değişimi yapılması mümkündür.

12) Ortak hesaplarda raporlama nasıl olacak?

Ortak hesaplarda, her bir hesap ortağı hesap sahibi olarak değerlendirilir ve olası bir raporlama durumunda hesap bakiyesinin ve gelirin tamamı her bir ortak için ayrı ayrı bildirilir. Hesap bakiyesi ve gelirler ortak sayısına bölünmez.

13) Bireysel emeklilik sözleşmeleri (BES) kapsama giriyor mu?

4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu çerçevesinde gönüllü katılıma dayalı bireysel emeklilik hesapları ile Kanunun ek 2 maddesi uyarınca çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planına dahil edilmesi amacıyla açılan hesaplar kapsamda değildir. Diğer taraftan bireysel emeklilik sisteminden kazanılan hakların kullanılması için açılan hesaplar ya da yapılan sözleşmeler belli şartlar altında kapsama girebilmektedir.

14) Müşterilerimiz tarafından dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

Bankamızca ilgili mevzuatlar çerçevesinde yapılacak bildirimlerin doğruluğunun korunması adına, potansiyel müşterilerimizin; müşteri kabullerinde iletişim/ikametgah dahil her türlü bilgi ve belgelerini güncel, eksiksiz ve doğru olarak Bankamıza vermesi/bildirmesi, mevcut müşterilerimizin de; ikametgah ve iletişim bilgilerini güncel tutmaları, bu kapsamda derhal iletişim ve ikametgah bilgilerini kontrol ederek güncel değilseler güncellemeleri, güncelleme sırasında Bankamız tarafından müşterilerimizden talep edilecek bilgi ve belgeleri Bankamıza sunmaları gerekmektedir. Konuyla alakalı detaylı bilgi için GİB tarafından Otomatik Bilgi Değişimine ilişkin yayınlanan Rehbere aşağıda yer alan linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.

https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/uluslararasi_mevzuat/finansalHesapBilgilerininVKKOODSBRehberi.pdf?id=1

FATCA-Yabancı Hesapların Vergi Uyumu Yasası (The Foreign Account Tax Compliance Act) Hakkında Bilgilendirme

FATCA Nedir?

Yabancı Hesaplar Vergi Uyum Yasası (FATCA), ABD kişilerinin (ABD vatandaşı ya da ABD vergi mukimi) vergiye tabi kazançlarının adil olarak vergilendirilmesi için ABD dışındaki Yabancı Finansal Kuruluşlara ve diğer finansal aracı kuruluşlara çeşitli yükümlülükler getiren ülkeler arası bir anlaşmadır.

ABD kişisi olan gerçek ve tüzel kişilerin gelir ve varlıkları üzerindeki vergilendirmelerden kaçınmasının önlenmesi, şeffaf ve izlenebilir bir vergi sistemi kurulması amacıyla Yabancı Hesapların Vergi Uyumu Yasası (The Foreign Account Tax Compliance Act - FATCA), ABD tarafından 18 Mart 2010 tarihinde kabul edilmiştir.

FATCA kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti arasında karşılıklılık esası çerçevesinde “Genişletilmiş Bilgi Değişimi Yoluyla Vergi Uyumunun Artırılması Anlaşması” 29 Temmuz 2015’te imzalanmıştır. Söz konusu anlaşma, 14.06.2021 tarihinde yürürlüğe girmiş ve akabinde Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uygulama esaslarını belirlemek amacıyla “FATCA Anlaşmasının Uygulanmasına İlişkin Kılavuz” yayımlanmıştır.

2) Hangi Ülkeler FATCA Anlaşmasını İmzalamıştır?

ABD ile aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 100’ü aşkın ülke FATCA Anlaşması’nı imzalamıştır.

FATCA Anlaşması imzalayan ülkeler ve ABD ile anlaşma imzalamak üzere özde uzlaşma sağlayan güncel ülkelerin listesine aşağıdaki linkten ulaşılabilmekte olup anlaşmayı imzalayan ülkeler ile ABD arasında finansal hesap bilgilerine yönelik karşılıklı olarak bilgi değişimi yapılmaktadır.

Foreign Account Tax Compliance Act | U.S. Department of the Treasury

3) FATCA Ülkelere Hangi Yükümlülükleri Getirmiştir?

Anlaşma ile finansal kuruluşlarda bulunan belirli finansal hesap bilgilerinin iki ülkenin gelir idareleri arasında vergisel amaçlar için düzenli olarak karşılıklı değişimi öngörülmektedir.

Bu kapsamda, FATCA mevzuatına ilişkin ABD ile anlaşma imzalayan ülkelerdeki finansal kuruluşların, ABD kişisi olan müşterilerini belirlemeleri ve bu müşterilerin hesap bilgilerini Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirmeleri gerekmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı da bu bilgileri Amerikan Gelir İdaresi ile paylaşmaktadır.

Benzer şekilde, Türkiye Gelir İdaresi Başkanlığı, Amerikan Gelir İdaresi’nden Türkiye vatandaşı veya vergi mukimi olan kişi ve kurumların ABD’de bulunan finansal hesaplarına yönelik bilgileri temin etmektedir.

4) FATCA Kapsamında Bankamızın Sorumluluğu Nedir?

Bankamızca FATCA kapsamında mevzuatta ifade edilen kriterlere uygun olarak gerekli bilgi, belge ve beyanlar temin edilmekte, ABD vatandaşı veya vergi mukimi olan/olabilecek müşteriler belirlenmekte ve bu müşterilerin varlık ve hesap bilgileri T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilmektedir.

FATCA kapsamında, bankaların ve finansal kuruluşların müşterilerinin vergi statüsünü doğrulamak için tercih ettikleri bilgi temin etme yöntemi farklılık gösterebilmektedir.

5) FATCA Kapsamında Müşterilerimizin Sorumluluğu Nedir?

Finansal Kuruluşlar nezdinde hesabı bulunan tüm gerçek ve tüzel müşteriler, ABD kişisi olup olmadıklarına ilişkin tespit için istenen bilgileri finansal kuruluşa beyan etmekle ve kanıtlayıcı belgeleri ibraz etmekle yükümlüdür.

Bununla birlikte, ABD ile bağlantı noktası bulunduğunu ancak ABD kişisi olmadığını beyan eden müşterilerin de bu beyanlarını destekleyecek nitelikte bir belge ile kanıtlamaları gerekmektedir.

6) FATCA Kapsamına Hangi Müşteriler Girmektedir?

30.06.2014 tarihindeki mevcut müşterilerden, aşağıdaki kriterlerden en az birine sahip olanlar ABD kişisi olup olmadığına dair beyan vermekle yükümlüdür.

Aşağıda belirtilen gerçek kişi müşteriler;

  • ABD vatandaşları,
  • Doğum yeri ABD olanlar,
  • Green Card sahipleri,
  • ABD’de mukim olanlar,
  • ABD (veya ABD toprağı sayılan ülke) adresi veya telefon numarası olanlar,
  • ABD’ye düzenli ödeme talimatı ile para transferi yapanlar.

Aşağıda belirtilen tüzel kişi müşteriler;

  • ABD adresi olanlar,
  • Kuruluş ülkesi veya merkezi ABD olanlar,
  • Pasif nitelikli kurumlar (Anlaşmada açıklanan pasif finansal olmayan kuruluş tanımına giren kurum) kurumu kontrol eden gerçek kişilerden en az biri ABD vatandaşı veya mukimi olanlar.

01.07.2014 tarihi sonrası edinilen bütün müşteriler ABD kişisi (ABD vatandaşı-ABD vergi mukimi) olup olmadıklarına dair beyan vermekle yükümlüdür.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nca hazırlanan kılavuzda yer alan kriterlere göre ABD vatandaşı veya ABD vergi mukimi olduğu belirlenen müşterilerin bilgileri Gelir İdaresi Başkanlığı’na raporlanmaktadır.

7) FATCA Kapsamında Müşterilere İlişkin Hangi Bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı’na Bildirilecektir?

  • Ad/Soyad ya da Kurumun unvanı,
  • Adres,
  • ABD Vergi Kimlik Numarası
  • Hesap numarası ya da eşdeğeri,
  • Hesap bakiyesi ya da değeri,
  • Hesap rapor yılı içinde kapatıldıysa kapatılmadan hemen önceki hesap bakiyesi ya da değeri,
  • Bildirimde bulunan finansal kuruluşun adı ve tanımlayıcı numarası (GIIN),
  • Mevduat faizleri ile menkul kıymetlerden elde edilen faiz, temettü, alım-satım kazancı vb.

 

Yukarıda yer verilen bilgiler dışında yıllar itibarıyla Gelir İdaresi Başkanlığı'nın talep ve talimatları doğrultusunda istenecek diğer bilgiler raporlanabilecektir.

8) FATCA Kapsamında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

FATCA’ya uyum sağlamayan finansal kuruluşlar ve beyan vermekten kaçınan müşteriler için yetkili makamlar tarafından yaptırımlar uygulanabilecek olup FATCA kapsamında gerekli bilgileri beyan etmeyen, kanıtlayıcı belgeleri ibraz etmeyen müşteriler Gelir İdaresi Başkanlığı’na raporlanacaktır.

Bankamız tarafından müşterilerinin Türkiye dışındaki vergi yükümlülükleri ve karşılaşabilecekleri sorumlulukları ile ilgili hukuki danışmanlık verilmemekte olup yukarıda verilen bilgiler ilgili mevzuat kapsamında yapılan genel bilgilendirmelerdir. Konuyla ilgili detaylı bilgilere aşağıdaki linklerden erişim sağlanabilir.

Anlaşmaya ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinde yayımlanan Sıkça Sorulan Sorular ve yanıtları:

https://bmvdb.gib.gov.tr/uluslararasi_mevzuat/fatca-sorular

FATCA’ya ilişkin IRS tarafından oluşturulan detaylı bilgilerin yer aldığı sayfa:

https://www.irs.gov/businesses/corporations/foreign-account-tax-compliance-act-fatca

Referans Faiz Oranı (IBOR) Reformları ve Geçiş Süreçleri Hakkında Bilgilendirme

Değerli müşterilerimiz,

Bu bilgilendirme metni, finansal ürünlerde kullanılan referans faiz oranlarındaki önemli değişiklikler ve söz konusu referans oranların kullanımının sonlandırılmasına yönelik çalışmaların (Referans Faiz Oranı Reformu) yürütülmesi nedeniyle geçiş sürecine ilişkin bilgi vermek maksadıyla hazırlanmıştır.

İşbu bilgilendirme metni, metinde belirtilenler dâhil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere referans faiz oranlarına endeksli türev ürünler, krediler, borçlanmalar ve menkul kıymetler vb. finansal ürünlerin sahibi olan ve/veya söz konusu finansal ürünlerle ilgili işlem yapmayı planlayan müşterilerimizi ilgilendirmektedir.

Referans faiz oranlarında yapılacak değişiklikler, mevcut referans faiz oranlarının yayınlanmasının tamamen sonlandırılması veya değişikliğe uğraması şeklinde ortaya çıkabilir. Bu sebeple faiz reformu ile ilgili güncel sektör gelişmelerinin takip edilmesi ve söz konusu reformun mevcut işlemlerinizin yanı sıra yapmayı planladığınız yeni işlemleriniz üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi gerekmektedir.

Referans Faiz Oranları Nelerdir?

Referans Faiz Oranları; periyodik olarak ilgili otoritelerce kamuya açıklanan, genel olarak “IBOR” (USD LIBOR, EUR LIBOR, GBP LIBOR, JPY LIBOR, CHF LIBOR, EURIBOR, EONIA veya TRLIBOR vb.) olarak adlandırılan gösterge faiz oranlarıdır. Referans faiz ürünleri, başta türev ürünler, krediler vb. finansal ürünlerin faizlerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır.

Referans Faiz Oranlarında Neler Değişecek, Neden?

Mevcut referans faiz oranlarının aktif piyasayı temsil gücünün azalması, Finansal İstikrar Kurulu’nun yürüttüğü Referans Faiz Oranı Reformu çerçevesinde İngiltere Finansal Yönetim Otoritesi'nin (FCA), 31 Aralık 2021 tarihinden itibaren LIBOR’u desteklemeyeceğini bildirmesi nedeniyle tüm finansal kuruluşlar ve firmalar için alternatif referans faiz oranına geçilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu bakımdan piyasalarda mevcut referans faiz oranlarının değişikliğe uğraması ya da uygulamasına son verilmesi beklenmektedir. İlgili finansal düzenleme kurumları da mevcut referans faiz oranlarından farklı bir şekilde hesaplanan alternatif referans faiz oranları olarak geliştirilen gecelik ve risksiz faiz oranlarının (Risk Free Rate: RFR) kullanılmasını teşvik etmektedir. Nitekim, FCA tarafındaki gelişmelere paralel olarak, başta ABD, Birleşik Krallık, Euro Bölgesi ve ülkemiz olmak üzere bir çok ülke çeşitli referans faiz oranlarına ilişkin çalışmalar yapmaktadır.

Alternatif Referans Faiz Oranları Nelerdir?

İlgili finansal düzenleme kurumları, piyasa katılımcıları ve sektörel kuruluşlarca gerçekleştirilen çalışmalar kapsamında mevcut referans faiz oranlarının yerine alternatif referans faiz oranları oluşturulmuştur. Oluşturulan RFR’ler ile mevcut referans faiz oranları arasında bir takım farklılıklar bulunmaktadır. Mevcut referans faiz oranları (IBOR) birden fazla vade için (1 hafta, 1 ay, 3 ay vb.) yayımlanırken RFR’ler gecelik (overnight) faiz oranlarıdır. RFR’ler geçmişe dönük olarak hesaplanırken, IBOR’lar, ilgili gelecek vade için faiz oranını göstermektedir. Aşağıdaki tabloda mevcut referans faiz oranları ile alternatif referans faiz oranlarına ilişkin özet bilgilere yer verilmiştir:

 

Mevcut Gösterge Faiz Oranı Yürürlükten Kalkma Tarihi Yeni Risksiz Faiz Oranı (RFR)
USD LIBOR Gecelik (overnight), 1-3-6 ve 12 aylık vadeler için: 30.06.2023
1 hafta ve 2 aylık vadeler için: 31.12.2021
SOFR (Secured Overnight Funding Rate/Teminatlı Gecelik Faiz Oranı)
EONIA 03.01.2022 ESTR (Euro Short-Term Rate/Avro Kısa Vadeli Oranı)
EURIBOR EURIBOR metodolojisindeki reformlar 2019 yılında tamamlanmış olup yakın gelecekte yürürlükten kalkması beklenmemektedir. EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate/Avro Bankalararası Teklif Edilen Faiz Oranı)
EUR LIBOR 31.12.2021 ESTR (Euro Short-Term Rate/Avro Kısa Vadeli Faiz Oranı)
GBP LIBOR 31.12.2021 SONIA (Sterling Overnight Index Average/Sterlin Gecelik Endeks Ortalaması)
JPY LIBOR 31.12.2021 TONAR (Tokyo Overnight Average Rate/Tokyo Gecelik Ortalama Faiz Oranı)
CHF LIBOR 31.12.2021 SARON (Swiss Average Rate Overnight/Frank Gecelik Ortalama Faiz Oranı)
TRLIBOR 31 Aralık 2021 (Beklenen Yürürlükten Kalkma Tarihi) TLREF (Turkish Lira Overnight Reference Rate/Türk Lirası Gecelik Referans Faiz Oranı)

 

Müşterilerimize Olası Etkileri Neler Olabilir?

Dünya genelinde finansal işlemlerde kullanılan referans faiz oranlarının sonlanması, Bankamız nezdinde yapılan ve siz değerli müşterilerimizin taraf olduğu sözleşme ve işlemler üzerinde önemli etkilere sebep olabilecektir. Örneğin;

  • Geçmiş dönemlerden farklı olarak alternatif referans faiz oranlarının yayımlanma sıklığı, hesaplama yöntemi veya uygulama şekli değişebilir. Hesaplama farklılıkları, gelecekteki bir işlemin değerini, fiyatını, maliyetini ve performansını önemli ölçüde etkileyebilir veya değiştirebilir.
  • IBOR’un yerine gelecek alternatif referans faiz oranlarının hesaplanma mantığının farklı olması sebebiyle mevcuttaki sözleşme referans faiz oranıyla alternatif sözleşme oranları arasında denklik sağlamak için alternatif faiz oranına bir miktar denkleştirme tutarı (adjustment spread) eklenmesi gerekebilir.
  • Ödenecek faizin ancak bir faiz dönemi sonunda belli olması gibi değişiklikler, ek maliyetlere ve operasyonel zorluklara yol açabilir.
  • Bu geçiş sürecinde herhangi bir referans faiz oranının açıklanmasının sonlandırılması durumunda düzenleyici kuruluşlar, söz konusu referansın aktif piyasayı temsil etmediğini duyurabilir. Bu durum, yedek faiz hükümleri içeren bazı sözleşmelerde yedek faiz hükümlerinin (fallback language) devreye girmesine, dolayısı ile atıfta bulunulan referans faiz oranının değişmesine yol açabilir.
  • Mevcut işlemlerinizin sözleşmeleri, referans faiz oranının geçici olarak kullanılmaması durumunda alternatif referans faiz oranının belirlenmesini sağlayan yedek faiz hükümlerini içerebilir. Bazı sözleşmelerde ise alternatif referans faiz oranı belirleme konusunda farklı düzenlemeler mevcut olabilir.
  • Alternatif referans faiz oranlarının kullanılması durumunda, ödenecek tutarlarda farklılıklar meydana gelebilir.
  • Mevcut referans faiz oranlarının yerine geçecek alternatif referans faiz oranları, işlemden işleme, üründen ürüne, ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir. Riskten korunmak için yapılan bir işlem, bu farklılıklar sebebiyle etkinliğini kaybedebilir.
  • Mevcut referans faiz oranından alternatif referans faiz oranına geçilmesi, vergisel, muhasebesel, yasal ve operasyonel risklere yol açabileceği için, farklı ülkelerde veya ürün piyasalarında oluşabilecek farklılıkların diğer finansal sözleşmelerinizi nasıl etkileyebileceği hususu dikkatlice irdelenmelidir.

Referans faiz oranı reformunun, işlemleriniz üzerinde kayda değer etkileri olabilecektir. Dolayısıyla söz konusu geçişin vergi, yasal mevzuat, muhasebe veya diğer konulardaki etkileri için değerlendirme yapmanızın faydalı olacağı kanaatindeyiz.

Yasal Uyarı:

Referans Faiz Oranı Reformu ve Geçiş Süreci kaynaklı; yukarıda belirtilenler dâhil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere Bankamız herhangi bir sorumluluk üstlenmemektedir. Faiz oranlarının yayımlanmasının tamamen sonlandırılması, sonlandırılmasa bile temsil kabiliyetinin ortadan kalkması, değişikliğe uğraması veya reformun ortaya çıkması tamamıyla idari makamların takdirinde olup bu sebeple herhangi bir değişiklik veya riskin ortaya çıkması, bunlar sonucu oluşacak olumsuz maddi durum veya reform veya sona erme dolayısı ile ortaya çıkabilecek maliyetler/giderler ile ilgili Bankamızın herhangi bir sorumluluğu veya taahhüdü bulunmamaktadır. İşbu web sayfasında yer alan metin, yalnızca bilgi amaçlı hazırlanmış olup referans faiz oranında meydana gelebilecek reformlar veya bu oranların sonlandırılması ile ilgili vergi, hukuk, yatırım, mevzuat veya muhasebe danışmanlığı amacı taşımaz ve bu bağlamda tüm bilgi ve riskleri kapsamaz. Bankamız, Referans Faiz Oranı Reformu, bu reform sonucunda nasıl adımlar atılması gerektiği ile ilgili danışmanlık ve tavsiyelerde bulunmamaktadır. Genel anlamda herhangi bir referans faiz oranının kullanılması, değiştirilmesi veya reformu veya bunlarla ilişkili risklerin önemi veya gerçekleşme ihtimali ile ilgili herhangi bir görüş beyan edilmemektedir. Sona erecek veya reforma uğrayacak faiz oranları ile ilgili yeni bir adım atmadan önce, vergi, hukuk, finans, muhasebe ve diğer konularda müşterilerimizin ayrıca kendi danışmanlarından bilgi alması ve gelişmeleri takip etmesi önerilmektedir. İşbu bilgilendirme metni, Bankamızın metni yayımladığı tarihteki mevcut gelişmeleri yansıtmakla birlikte, bu metnin yayımlanmasından itibaren önemli gelişmeler olmuş olabilir. Bankamızın bu bilgilendirme metninde yer alan bilgileri güncelleme veya düzeltme yükümlülüğü yoktur. Bu bilgilendirme metni, referans faiz oranlarının reformu veya sonlandırılması ile ilişkili belirli riskler dâhil olmak üzere, olası riskler hakkında uyarıda bulunmak veya bunları tanımlamak amaçlı Bankamız tarafından sağlanan herhangi bir sözleşme, iş anlaşması, sorumluluk reddi, açıklama veya diğer bilgilendirme beyanlarına halel getirmez ve bunlarla bağlantılı olarak değerlendirilmemelidir.

İhraç Belgesi
Bankamız tahsisli sermaye artırımına ilişkin SPK tarafından onaylanan İhraç Belgesi ektedir.
Türkiye Sigorta Hasar İhbar Hattı

Deprem sonucu oluşan hasarlarla ilgili ihbar ve asistans yardım destek talepleriniz için aşağıdaki Türkiye Sigorta AŞ. çağrı merkezi hattından veya Türkiye Sigorta Web sitesinden destek alabilirsiniz.

Bilgilerinizi rica ederiz.

Çağrı Merkezi Hasar İhbar Hattı: +90 (850) 202 20 20

Sahte E-Posta Hakkında

Değerli Müşterimiz,

VakıfBank hiçbir şekilde müşterilerinden e-posta yolu ile bilgi istememekte, bu yolla başvuru, şifre değişimi yaptırmamaktadır. Sizden bilgi veya şifre girmenizi isteyen veya bir linke yönlendiren e-postalardaki linkleri kesinlikle tıklamayınız. Böyle bir durum ile karşılaştığınızda hemen 0850 222 0 724’ü arayınız.

İnternet Bankacılığı işlemlerinde güvenliğiniz için aşağıdaki konulara dikkat ediniz.

VakıfBank İnternet Şubesine yalnızca tarayıcınızın adres çubuğuna, www.vakifbank.com.tr adresini yazarak giriniz. e-posta yolu ile gönderilmiş olan metinlerdeki linkleri kullanarak İnternet Şubemize erişmeye çalışmayınız.

İşlemlerinizi gerçekleştirirken, işlem yapılan sayfada sizi şüpheye düşüren bir görünüm veya ifade varsa, hiçbir işlem yapmadan Bankamız ile iletişime geçiniz.

Bilgisayarınızda kullandığınız anti-virüs yazılımlarını düzenli olarak güncelleyiniz.

İnternet Bankacılığını kullanırken karmaşık şifreler kullanınız.

Şifrelerinizin ve bilgisayarınızın güvenliği ile ilgili detaylı bilgi için VakıfBank İnternet Şubesi girişindeki “Güvenlik Uyarıları” bölümünü okuyunuz.

Saygılarımızla,

VakıfBank